De module
In de module Overheid, Burger en DigiD worden de fenomenen overheid, burger en hun onderlinge online en offline communicatie verkend door middel van opdrachten en wordt er toegewerkt naar het zelfstandig aanvragen en activeren van een DigiD, het hoofddoel van de module. De verkenning van overheid en burger geschiedt aan de hand van mensen die bij de overheid werken en met wie de burger in contact zou kunnen komen vanuit zijn vier mogelijke rollen: klant, adviseur/inspreker, kiezer en onderdaan. De module had dus ook ‘Ambtenaar, Burger en DigiD’ kunnen heten. Een belangrijke opmerking bij het daadwerkelijk aanvragen en activeren van een DigiD: dit dient uit oogpunt van privacy en aansprakelijkheid buiten school plaats te vinden. In deze lessenreeks wordt dit aanvragen alleen voorbereid. De introductie van de fenomenen overheid, burger en hun onderlinge communicatie geschiedt klassikaal op basis van een animatiefilmpje. De opdrachten worden online aangeboden. Er zijn twee clusters opdrachten: het eerste cluster bestaat uit zes opdrachten, het tweede uit zeven. De leerlingen/studenten kunnen deze opdrachten individueel maken of in groepjes. Bij de opdrachten worden er ook online vragen gesteld. De leerlingen/studenten kunnen zelf hun antwoorden op deze vragen online controleren. Tevens wordt de verworven kennis op twee momenten gedurende de module online getoetst, de zogenoemde Kennischecks. Ook hier kunnen de leerlingen/studenten zelf de antwoorden online controleren. In de module wordt er tevens gewerkt aan het uitbreiden van de woordenschat rondom overheid, burger en hun onderlinge communicatie. Ook dit gebeurt actief, door het maken van een online sleepoefening.
Opbouw module
De module is opgebouwd uit vijf onderdelen: Animatie – Onderdeel 1: ‘Overheid’ – Onderdeel 2: ‘Burger en DigiD’ – Aan de slag – Woorden Overheid, Burger en DigiD oefenen. Tevens is er een infographic toegevoegd, die kan worden gedownload en geprint (het ‘zesde’ onderdeel: Uitleg DigiD aanvragen). In deze infographic staan de stappen die je moet zetten om bij de Nederlandse belastingdienst te veel betaalde loonheffing terug te vragen.
Doelgroep
• Vmbo-leerlingen, vierde leerjaar, alle leerwegen
• Mbo-studenten, eerste leerjaar, niveaus 1, 2 en 3
Duur
De gehele module duurt 90 minuten. De docent is vrij om opdrachten over te slaan en zo de module in te korten.
Benodigde materialen
1. Smartboard of computer met internetverbinding plus beamer en scherm
2. Voldoende pennen en papier voor de leerlingen/studenten
3. Een lokaal met voldoende computers met internetverbinding voor de leerlingen/studenten
4. Voldoende koptelefoons voor de leerlingen/studenten
Voorbereiding
1. De docent bekijkt de module online.
2. De docent neemt de docentenhandleiding door en bepaalt welke onderdelen klassikaal besproken moeten worden.
Beginsituatie
De module kan worden aangeboden bij het vak Economie (vmbo en mbo). Ook kan de module worden ingezet door de mentor (vmbo) en bij het onderdeel BeroepsPraktijkVorming (mbo). Tevens is het mogelijk om de module bij het vak Burgerschap (mbo) aan te bieden, alsook Maatschappijleer en Maatschappijkunde (vmbo). Bij genoemde vakken/onderdelen zullen fenomenen als overheid, burger en hun onderlinge online en offline communicatie op één of andere manier zijn besproken, zodat de leerlingen/studenten beschikken over een zekere voorkennis.
Leerdoelen module plus aansluiting leerdoelen en eindtermen maatschappijvakken vmbo en mbo
Onderdeel 1: ‘Overheid’
1. De leerling/student kan in grote lijnen uitleggen wat wordt bedoeld met de overheid
2. De leerling/student kan in grote lijnen uitleggen wat de overheid doet
3. De leerling/student kan enkele beroepen van ambtenaren benoemen en uitleggen waarom deze beroepen zeer van
elkaar kunnen verschillen
4. De leerling/student kan de verschillende manieren benoemen waarop de overheid met haar burgers communiceert
5. De leerling/student kan de verschillende manieren benoemen waarop de burger met de overheid kan communiceren
6. De leerling/student kan uitleggen waarom de overheid steeds meer online wil communiceren met haar burgers
7. De leerling/student kan de voordelen voor de burger benoemen van online communiceren met de overheid
8. De leerling/student kan uitleggen wat een DigiD is, waarom de overheid DigiD heeft ingevoerd en hoe hij ermee om
moet gaan
Onderdeel 2: ‘Burger en DigiD’
1. De leerling/student kan de vier verschillende manieren van contact benoemen van de burger met de overheid: als kiezer, als onderdaan, als adviseur en als klant. Hij doet dit aan de hand van concrete voorbeelden
2. De leerling/student kan in grote lijnen benoemen voor welke producten en diensten hij bij de overheid moet zijn
3. De leerling/student kan in grote lijnen benoemen bij welke diensten en producten hij zijn DigiD nodig heeft
Aan de slag
1. De leerling/student kan benoemen waar hij een DigiD kan aanvragen, wat hij hiervoor nodig heeft en hoe hij dit veilig kan doen
2. De leerling/student kan benoemen hoe hij een veilig DigiD aanmaakt. Dat wil zeggen: hoe hij een unieke gebruiksnaam en een veilig wachtwoord kiest en hoe hij deze inloggegevens zo kiest dat hij ze kan onthouden (hij kan er ook voor kiezen ze veilig te bewaren. De leerling/student kan dan benoemen welke tool, een wachtwoordmanager, hij hiervoor kan gebruiken)
3. De leerling/student kan de stappen benoemen die hij moet zetten bij het aanvragen van een DigiD
4. De leerling/student kan uitleggen waarom het aanvragen van een DigiD verloopt zoals het verloopt.
Zo kan hij de vraag beantwoorden waarom de organisatie ‘DigiD’ per post een brief stuurt met een activeringscode
5. De leerling/student kan benoemen hoe hij met zijn DigiD moet omgaan
Woorden Overheid, Burger en DigiD oefenen
1. De leerling/student kan woorden rondom overheid, burger en DigiD plaatsen in de juiste context en ongeveer uitleggen wat ze betekenen
De leerdoelen van deze module sluiten aan bij de leerdoelen van de Preambule en sommige eindtermen van de vakken Maatschappijleer, Maatschappijleer II (Maatschappijkunde) en Economie, zoals genoemd in het Examenprogramma maatschappijleer vmbo, Examenprogramma maatschappijleer II vmbo en Examenprogramma Economie vmbo (klik hier en verder voor meer informatie). Ook vallen de leerdoelen van deze module binnen de dimensies, die zijn geformuleerd voor het vak Burgerschap op het mbo (klik hier voor meer informatie).
Evaluatie
De docent stelt gedurende deze pilotmodule steekproefsgewijs en observerend vast of de leerling/student op zijn niveau de leerdoelen heeft bereikt. De leeromgeving kan in de toekomst zo worden ingericht, dat de resultaten per leerling/student online worden vastgelegd en in te zien zijn door de docent. Op basis van deze vastgelegde resultaten kan de docent dan elke leerling individueel beoordelen.
