Sinds januari 2024 zijn bibliotheken, jongerenwerkorganisaties en scholen in de gemeenten Leiden, Raamsdonksveer en Laren aan de slag met de pilot ‘Lokale samenwerking Jongeren en digitale regelzaken’. De bibliotheken en jongerenwerkorganisaties hebben met elkaar en met scholen in hun werkgebied activiteiten ondernomen met drie doelen:
- jongeren bewust maken van de digitale zaken die ze moeten/kunnen regelen met overheidsorganisaties en ander zakelijke organisaties zoals banken en verzekeraars;
- jongeren bewust maken van waar ze individuele ondersteuning kunnen krijgen;
- in samenwerking met elkaar meer jongeren bereiken rondom hun digitale regelzaken.
Wij spraken Hidde Stobbe (trainee bij het Team Inclusie van bibliotheek BplusC in Leiden/Leiderdorp) en Nienke Heeres (directeur van Stichting SHout Leiden, Financieel Info Punt voor jongeren in regio Leiden) over hun ervaringen binnen de pilot.
Waarom wilde jouw organisatie meedoen aan het project?
BplusC: “De gemeente Leiden heeft de wens om jongeren in Leiden wegwijs te maken in de digitale samenleving. BplusC verkent welk aanbod voor jongeren op het gebied van digitale vaardigheden past bij de bibliotheek. We wilden sowieso de samenwerkingen met jongerenorganisaties in de stad versterken. Dus de pilot kwam voor ons op een goed moment.”
SHout: “We willen altijd zoveel mogelijk jongeren met een financiële vraag bereiken. Digitale regelzaken zijn vaak onderdeel van die financiële vragen. Denk bijvoorbeeld aan toeslagen, studiefinanciering en op jezelf gaan wonen. Om zoveel mogelijk jongeren te bereiken, werkt SHout veel samen met andere organisaties, en zijn we altijd op zoek naar vernieuwende samenwerkingen. Deze pilot bood ons de kans om de samenwerking met de bibliotheek en het onderwijs op dit gebied verder vorm te geven.”
Hoe sloten de projectactiviteiten gericht op inloopspreekuren en voorlichting via workshops aan op andere activiteiten vanuit jouw organisatie?
BplusC: “Wij hebben in de bibliotheek een Informatiepunt Digitale Overheid (IDO), waar inwoners van alle leeftijden terechtkunnen met vragen over digitale overheidszaken. We merken dat jongeren het IDO nog niet goed weten te vinden.”
SHout: “Wij verzorgen al inlooppunten op bijvoorbeeld een mbo-locatie. Daar zijn we twee keer per maand aanwezig om met jongeren in gesprek te gaan en ze te ondersteunen bij hun digitale regelzaken. Ook zijn we deelnemer aan het Leidse laptopproject, waar jongeren apparatuur kunnen krijgen. Daar horen ook twee individuele begeleidingsmomenten bij. Daarnaast verzorgen we dus een inloopspreekuur in de bibliotheek. Met de workshops ‘Jongeren en digitale regelzaken’ die Stichting Digisterker heeft ontwikkeld binnen de pilot, bereiken we naast de 18+ jongeren nu ook jongeren uit het voortgezet onderwijs.”
Hadden jullie al samenwerking met scholen voor vo en mbo?
SHout: “Wij hadden al samenwerkingen met het mbo, hbo en de universiteit. In aanvulling daarop legde BplusC contacten met het voortgezet onderwijs”
BplusC: “Wij werkten al samen met scholen voor voortgezet onderwijs voor activiteiten op het gebied van cultuureducatie. Op het gebied van digitale vaardigheden voor jongeren hadden we nog geen samenwerkingen. We hebben het netwerk van één van onze collega’s gebruikt om de vo-scholen te benaderen voor de workshops ‘Jongeren en digitale regelzaken’. ”
BplusC: “Het bleek best lastig om scholen te betrekken. We hebben gemerkt dat het belangrijk is om voldoende tijd uit te trekken om scholen te benaderen, omdat zij soms ver van te voren moeten kijken hoe ze activiteiten kunnen inpassen in hun onderwijsprogramma. Ook merkten we dat we het beste contact konden leggen met teamleiders; zij reageren meestal sneller dan docenten.”
Vanuit het project ontwikkelde Stichting Digisterker vijf workshop voor jongeren en hun digitale regelzaken. Waar verzorgden jullie de workshops en hoe hebben jullie jongeren geworven?
BplusC: “De workshop ’18 jaar worden’ vond plaats in de bibliotheek, in samenwerking met een vo-school. Het contact verliep via een docent maatschappijleer die met zijn klas (3 vmbo) onder schooltijd naar de bibliotheek kwam. De leerlingen waren 14 of 15 jaar, wat eigenlijk nog wat jong was voor deze workshop. SHout verzorgde de workshop.”
SHout: “We hebben vooraf onderdelen geselecteerd die aansloten bij de leeftijd van de leerlingen. De leerlingen deden daardoor toch heel actief en geboeid mee. Zoals bij de quiz en bij het onderwerp ‘inkomsten en uitgaven’, dat was nieuw voor ze.”
BplusC: “De workshop ’Zorgverzekering’ werd ook in de bibliotheek gegeven door SHout. De afdeling Marketing & communicatie van BplusC heeft voor de werving van jongeren een Instagram-campagne opgezet. De pilot liet ons zien dat voornamelijk inzetten op online communicatie over de workshops niet toereikend is. We verwachten dat jongeren zich eerder geroepen voelen als de workshop wordt aanbevolen door iemand die zij vertrouwen. Dit vraagt dus om meer focus op mond-tot-mond reclame vanuit relevante welzijnsorganisaties. De samenwerking met het onderwijs is ook kansrijk, ook door de workshops op scholen te geven.”
Welke rol ziet jouw organisatie voor zichzelf wat betreft individuele begeleiding en voorlichting geven aan jongeren?
BplusC: “Wij bieden geen langdurige individuele begeleiding aan jongeren. Wel kunnen alle inwoners van de stad, ook jongeren, bij het IDO terecht met vragen over digitale overheidszaken. De workshops vormen een mooie ingang om jongeren door te kunnen verwijzen naar het IDO. We hopen met de workshops met name de leerlingen te bereiken die niet kunnen terugvallen op een netwerk van mensen die hen bij digitale regelzaken kunnen helpen. Daarnaast verkennen we het idee om een pop-up IDO te organiseren, op scholen of op andere locaties. Zo kunnen we meer naar de jongeren toe.”
SHout: “Wij verzorgen twee keer per maand in de bibliotheek ons financieel inloopspreekuur. De locatie van de bibliotheek is heel goed, het is een fijne omgeving. We zien jongeren die nog nooit eerder in de bieb zijn geweest. We informeren hen ook over wat de bibliotheek allemaal te bieden heeft voor ze. Dat doen we overigens ook bij jongeren die we op andere plekken begeleiden. Tijdens de workshops ga je het gesprek aan over verschillende onderwerpen uit de workshop. Hierdoor wordt een jongere getriggerd. Het komt regelmatig voor dat ze op een later moment contact opnemen voor een specifieke ondersteuningsvraag. Dus workshops zijn naast financiële educatie, een goede tool om jongeren te bereiken voor individuele begeleidingsvragen.”
Wat is het effect van de ondernomen activiteiten?
SHout: “Het effect is vooral dat we over-en-weer de meerwaarde van samenwerking zijn gaan zien en dat we die samenwerking nu verder gaan organiseren. Het is een uitdaging om de doelgroep jongeren in de bibliotheek te krijgen voor dit onderwerp. Die uitdaging pakken we samen op.”
BplusC: “We verwachten jongeren bewust te maken van hun rechten en plichten en van wat ze allemaal digitaal moeten regelen. En hen een beter beeld te geven van waar ze fysiek om hulp kunnen vragen.”
Dit artikel is een deel uit het interview met de projectpartners van BplusC en SHout. Het uitgebreide interview en de interviews met de projectpartners uit Raamsdonksveer en Laren worden opgenomen in de eindpublicatie die later in dit voorjaar verschijnt.
Landelijke kennisdeelsessie
Tijdens de landelijke kennisdeelsessie op dinsdagochtend 17 juni lichten de projectpartners uit de drie gemeenten hun ervaringen toe, licht Stichting Digisterker de ontwikkelde workshops en Training ‘Begeleider jongeren en digitale regelzaken’ toe en is er volop ruimte om vragen te stellen. Meld je hier aan als je de kennisdeelsessie van 17 juni wil bijwonen. Wil je half juni de eindpublicatie ontvangen, meld je dan hier aan.
