Mbo-studenten lopen inkomsten uit zorgtoeslag en belastingteruggave mis. Vaak hebben ze recht op deze inkomsten, maar maken ze geen gebruik van de regelingen. Een derde van de mbo’ers heeft geen zorgtoeslag en twee derde doet geen belastingaangifte. Dit blijkt uit het Nibud Mbo-onderzoek 2021. Dit geldt vooral voor studenten op niveau 1 en 2 en in mindere mate voor mbo’ers op niveau 3 en 4. Het rapport geeft diverse aanbevelingen, waaronder het geven van financiële educatie op scholen. De lesmodules van Doe je digiding! sluiten hier goed op aan.
Onwetendheid over aangifte en toeslag
Uit het onderzoek blijkt dat slechts een derde van alle mbo-studenten het afgelopen jaar belastingaangifte heeft gedaan. Studenten met een bijbaan krijgen vaak bij aangifte gemiddeld zo’n €180 per jaar terug. Mbo’ers op niveau 1 en 2 doen minder vaak aangifte dan mbo’ers op niveau 3 en 4.
Hiernaast vraagt één op de drie mbo’ers geen zorgtoeslag aan, een kwart van hen weet niet wat zorgtoeslag is. Ook hier ontvangen studenten op niveau 1 en 2 minder vaak zorgtoeslag dan studenten op niveau 3 en 4. Als jongeren geen zorgtoeslag aanvragen, lopen zij zomaar €1.000 per jaar mis.
Onwetendheid over studiefinanciering
Ook over studiefinanciering en het studentenreisproduct is er onwetendheid. Zo komen alleen studenten die in het mbo de beroepsopleidende leerweg volgen (bol) in aanmerking voor studiefinanciering. Bbl-studenten (die de beroepsbegeleidende leerweg volgen) zijn tijdens hun opleiding aan het werk en ontvangen geen studiefinanciering. Voor bol-studenten op niveau 1 en 2 is de studiefinanciering altijd een gift, maar twee derde van de bol-mbo’ers die niveau 1 of 2 volgen, weet dit niet. Een deel van de studenten voor wie de gift is bedoeld, ontvangt hem niet. 38 procent van de bol-studenten zonder aanvullende beurs heeft niet uitgezocht of ze deze konden aanvragen. Bijna de helft van hen weet niet dat die mogelijkheid er is.
Het studentenreisproduct moeten bol-studenten zelf stopzetten als ze klaar zijn met hun opleiding. Slechts de helft van hen weet dat. Zetten ze hem niet zelf stop en reizen ze ermee, dan krijgen ze daarvoor een boete.
Vereenvoudiging systemen
Gevolg van dit soort onwetendheid is dat jongeren geld laten liggen, en dat geldt zeker voor mbo-studenten op niveau 1 en 2. Uit het Nibud-onderzoek blijkt ook dat deze studenten vaker schulden hebben dan andere studenten.
Om financiële problemen bij mbo-studenten te voorkomen, vindt het Nibud het noodzakelijk dat er vereenvoudigingen komen in systemen van overheidsorganisaties. Dat geldt zowel voor het stelsel van studiefinanciering, zorgtoeslag als belastingaangifte.
Ondersteuning aan jongeren
Het Nibud adviseert mbo-opleidingen en werkbedrijven om studenten structureel te blijven wijzen op de mogelijkheid om zorgtoeslag aan te vragen en belastingaangifte te doen. Het Nibud ziet wat betreft belastingaangifte een rol voor werkgevers die mbo’ers in dienst hebben voor een bijbaan. Zij zouden hun personeel bij de uitgifte van de jaaropgave structureel kunnen steunen in het doen van aangifte.
Ook hamert het Nibud op het belang van financiële educatie op (basis)scholen, scholen voor voortgezet onderwijs en mbo’s. Zodat alle studenten met evenveel kennis van geldzaken de maatschappij in stappen.
Doe je digiding! als voorbereiding
Het aanbieden van Doe je digiding! binnen vmbo en mbo sluit heel goed aan bij de aanbevelingen van het Nibud. Met Doe je digiding! kunnen vmbo-leerlingen en mbo-studenten zich maximaal voorbereiden op alle genoemde thema’s, dus zowel het doen van aangifte bij een bijbaan, aanvragen studiefinanciering, aanvragen en op tijd stopzetten studentenreisproduct en aanvragen zorgtoeslag. Steeds meer scholen zien de meerwaarde van Doe je digiding! en leveren op deze manier een wezenlijke bijdrage aan het voorkomen van financiële problemen bij jongeren.
