Steeds meer scholen maken gebruik van Doe je digiding! om jongeren beter voor te bereiden op alle digitale en financiële regelzaken waarmee ze tussen hun 14e en 21e jaar in aanraking komen. Soms maken scholen daarbij gebruik van gastdocenten, bijvoorbeeld medewerkers uit het jongerenwerk of van een bibliotheek. Deze keer gingen wij in gesprek met gastdocent, budgetcoach en trainer Moira Rijks van uitvoeringsorganisatie sociaal domein Zaffier.
Iedereen doet mee
Moira: “Ik werk als budgetcoach en trainer bij Zaffier. Zaffier ondersteunt inwoners van de gemeenten Alkmaar, Bergen, Castricum, Dijk en Waard, Heiloo en Uitgeest bij werk, geldzaken en inburgering. Deze gemeenten voeren gezamenlijk de Participatiewet, schuldhulpverlening, inburgering en minimabeleid uit. We zijn er binnen Zaffier voor iedereen, maar ik richt me specifiek op de doelgroep jongeren. In de praktijk zie ik veel jongeren die blijven rondlopen met vragen over bijvoorbeeld werk, studie, uitkeringen en schulden. Vanaf 18 jaar zijn jongeren financieel verantwoordelijk. Ze kunnen dan zonder toestemming van hun ouders financiële beslissingen nemen. Bijvoorbeeld zelfstandig contracten en abonnementen afsluiten. Of een lening aangaan voor een telefoon. Jongeren boven de 18 jaar kunnen hierdoor makkelijk in financiële problemen komen. Als daardoor schulden ontstaan, kan dat grote gevolgen hebben voor hun toekomst.”
Jongerenpunt Check-In
Moira: “Ik zie het als onze taak om te voorkomen dat jongeren in de problemen komen. Daarom is het jongerenpunt ‘Check-In’ opgericht. Check-In is een plek waar jongeren tussen de 16 en 27 jaar kunnen aankloppen voor gratis ondersteuning en advies op het gebied van werk, inkomen en onderwijs. We kijken dan samen met de jongere wat er nodig is om weer vooruit te komen.
Check-In is ontstaan vanuit het besef dat veel jongeren aanlopen tegen problemen in hun leven, maar vaak niet goed weten waar ze terecht kunnen voor een oplossing. Om deze reden willen we met Check-In een laagdrempelige toegang zijn tot ondersteuning. Je zou het een voordeur kunnen noemen. En in die ‘voordeur’ werken verschillende organisaties samen voor ondersteuning rond werk, inkomen, schulden, school, studie- en beroepskeuze.
We kijken overigens ook naar andere leefgebieden. Want vaak is de problematiek complex en meervoudig. Dan werken we samen met gespecialiseerde organisaties, zoals wijkteams, GGZ en verslavingszorg.”
Moira Rijks
Trainingen op school
Moira: “Op scholen wordt vaak nog weinig structurele aandacht besteed aan financiële educatie. Ook kunnen niet alle jongeren terugvallen op hun ouders als het gaat om hulp bij het regelen van hun geldzaken. Soms zijn ouders laaggeletterd of kampen hun ouders zelf met financiële problemen. Omdat niet alle jongeren ons jongerenpunt weten te vinden, gaan we vaak naar scholen toe om trainingen te geven. Meestal geven we deze op verzoek van een school. De trainingen geef ik vaak samen met een jonge collega of met een stagiaire van Zaffier. Dit doe ik bewust, omdat ik merk dat leerlingen het prettig vinden om tijdens de training in gesprek te gaan met een leeftijdsgenoot.“
Doe je digiding!
Moira: “In de trainingen bieden we altijd maatwerk, zodat we goed aansluiten bij het niveau van de leerlingen. Afhankelijk van het niveau van de klas maak ik vaak gebruik van Doe je digiding! – (v)mbo of Doe je digiding – praktijkonderwijs. Met name de praktijkonderwijsmodules De overheid & jij, Bank en geldzaken en Zorgverzekering sluiten goed aan bij onze training. De modules van Doe je digiding! hebben veel afbeeldingen en video’s, waardoor ze erg geschikt zijn voor jongeren met bijvoorbeeld een taalachterstand. Ik merk dat jongeren door de lessen een veel realistischer beeld krijgen van bijvoorbeeld zorgkosten en de zorgverzekering. Om de training afwisselend te maken, zet ik vaak verschillende didactische werkvormen in. Zo werken de Kletskaarten van Digidingen-desk bijvoorbeeld geweldig. De quizvragen, dilemma’s en stellingen dagen de leerlingen op een speelse manier uit om na te denken over de rol van de digitale overheid in hun eigen leven. Vaak eindig ik een training met een stelling, waarbij leerlingen aan de ene of andere kant van een lijn moeten gaan staan. Je merkt dat leerlingen dan echt los komen.”
“We hebben het op school altijd over economie, maar dit gaat eigenlijk over mijn eigen economie!”
(deelnemer training Zaffier)
Je eigen economie
Moira: “De meeste jongeren beginnen ongemotiveerd en onderuitgezakt aan de training, maar worden tijdens de training toch steeds enthousiaster. Ze denken dat een les over hun begroting heel saai is, maar merken uiteindelijk dat het best leuk is. Laatst zei een jongere: “Ik leer op school wel de stelling van Pythagoras, maar hier heb ik veel meer aan!” En een andere jongere zei: “We hebben het op school altijd over economie, maar dit gaat eigenlijk over mijn eigen economie!” Het is echt mooi om te merken dat jongeren door de training met een andere blik naar hun financiën gaan kijken.”
Geen drempel
Moira: “Door de trainingen proberen wij de drempel naar hulp zo laag mogelijk te maken, zodat jongeren die ons op school hebben gezien in het vervolg makkelijker binnenlopen bij Check-in of contact met ons of de gemeente opnemen. Ik begin nu ook echt te merken dat jongeren ons steeds beter weten te vinden. Bijvoorbeeld met een vraag om ze te helpen bij het maken van een begroting. Ik ben dan zo blij dat ze binnenstappen en niet wachten totdat ze in de schulden zitten. Daar maak ik altijd tijd voor vrij.”
Maak gebruik van je netwerk
Moira: “Om meer jongeren te kunnen helpen heb ik ervaren dat je actief gebruik moet maken van je netwerk. Bijvoorbeeld door een WhatsApp-groep met professionals te starten of door proactief langs te gaan op scholen en te laten zien wat je in huis hebt. Inmiddels krijg ik vanuit scholen steeds vaker de vraag om een training te geven. Op dit moment ben ik weer druk met scholen in gesprek over hoe we verder gaan. Tot nu toe hebben we veel trainingen gegeven op het mbo. Het is ons doel om het komende jaar ook meer trainingen op middelbare scholen te gaan geven.”
Samenwerken met de bibliotheek
Moira: “Gelukkig hoeven we het niet alleen te doen, en zijn er ook andere organisatie die jongeren helpen bij het regelen van hun digitale overheidszaken. Zo kunnen jongeren bij Bibliotheek Kennemerwaard terecht bij het Informatiepunt digitale overheid (IDO) met vragen over bijvoorbeeld DigiD, zorgtoeslag of studiefinanciering. Sommige trainingen van Zaffier geven we daarom bewust in de bibliotheek, zodat jongeren meteen kennismaken met de bibliotheek als plek om hulp te vragen, te ontspannen en te studeren. We gaan de samenwerking met de bibliotheek in de toekomst nog verder uitbreiden, zodat we gebruik kunnen maken van elkaars expertise en netwerk, en naar elkaar kunnen verwijzen waar nodig. Want alleen zo kunnen we steeds meer jongeren bereiken én op weg helpen!”
