Heb jij het al gezien? De module Bijbaan in Doe je digiding! is vernieuwd. Een mooie aanleiding om dit schooljaar ook met jouw (v)mbo-klas aan de slag te gaan met opdrachten rondom het arbeidscontract, bruto- en nettoloon, je rechten en plichten als werknemer, zwart- en witwerken, belasting betalen en het terugvragen van loonheffing.
Niet op de hoogte van rechten en plichten
In Nederland heeft 50% van de scholieren (12-18 jaar) een bijbaan. Toch zijn veel jongeren niet op de hoogte van hun rechten en plichten als werknemer. Nog even een kwartiertje je schap afmaken buiten je afgesproken werktijd, of doorwerken na 19.00 als 15-jarige. Het mag niet en toch gebeurt het. Jongeren zijn erg goedkoop als arbeidskracht en omdat het voor velen een eerste baantje is, weten ze vaak niet goed wat er wel en niet mag. Daar kunnen werkgevers gebruik van maken. Dat begint bijvoorbeeld al bij het tekenen van een arbeidscontract. Jongeren zijn vaak blij dat ze een baantje hebben en tekenen vaak zonder na te denken.
Wat mag wel en niet?
In het eerste onderdeel van de module Bijbaan gaan (v)mbo’ers aan de slag met opdrachten over hun rechten en plichten. Zo leren ze wat er zoal in een arbeidscontract staat en waarom het belangrijk is om de afspraken met je werkgever goed door te nemen en schriftelijk vast te leggen. Ook leren jongeren over het minimumloon, vakantie-uren en vakantietoeslag. Daarnaast onderzoeken ze vanaf welke leeftijd je in Nederland mag werken, en welk werk je mag doen op welke leeftijd. Als je 13 of 14 jaar bent, mag je bijvoorbeeld helpen bij licht, niet-industrieel werk zoals vakken vullen, fruit plukken of helpen op een camping. Pas vanaf 16 jaar mag je werken als kassamedewerker of maaltijdbezorger op de fiets of scooter. Voor alle jongeren geldt dat een bijbaan je niet mag tegenhouden om naar school te gaan.
Loonheffing
In het tweede onderdeel van de module Bijbaan maken jongeren kennis met loonheffing. Zo leren ze het verschil tussen bruto- en nettoloon en onderzoeken ze de risico’s van zwartwerken. Ook bekijken ze de loonstrook van een fictief personage om te zien hoeveel loonheffing iemand betaalt over zijn maandelijkse salaris. Tenslotte gaan de jongeren aan de slag met het terugvragen van loonheffing bij de Belastingdienst en het aanvragen van loonheffingskorting via hun werkgever. Veel jongeren zijn namelijk niet op de hoogte van deze regelingen. En dat is zonde. Want jongeren met een bijbaantje of vakantiewerk kunnen gemiddeld € 150 terugkrijgen van de Belastingdienst.
Beter voorbereid
Kortom, de module bijbaan laat (v)mbo’ers aan de hand van video’s, fictieve personages en interactieve opdrachten kennismaken met de wet- en regelgeving rondom hun (bij)baan. Zo weten ze nu én in de toekomst wat hun rechten en plichten zijn én laten ze geen geld liggen.
De vernieuwde module Bijbaan is vanaf nu automatisch toegankelijk voor gebruikers van Doe je digiding!
